Nieuws

Astrid Talsma is Gezondheidsbevorderaar bij de afdeling Advies en Beleid Publieke Gezondheid van de GGD Groningen. Astrid heeft jarenlange ervaring als mondhygiënist in de regio Groningen. Stella Kroone is praktijkbegeleider bij Hi!Noord en doet de master Healthy Ageing Professional (Hanzehogeschool). Samen zetten zij zich vanuit de GGD Groningen in voor een betere mondgezondheid in onze regio. Via het project ‘multidisciplinaire samenwerking in geriatrische netwerken’ van Zorgadvies Groningen kwam onze adviseur Evelien Brakelé met hen in contact.   

Gezondheid begint bij de mond 
Stella: “Voor mij begint gezondheid bij een gezonde mond. Het belang van mondgezondheid wordt vaak onderschat. De gezondheid van de mond staat in verband met onder meer voedselinname, stabiliteit, ziektes zoals hart-, vaat en longziekten, gevolgen van roken en leefstijl. Het thema mondgezondheid willen we graag structureel borgen binnen de publieke gezondheid. Het wordt nu niet als thema genoemd in het preventieakkoord, maar er komen nieuwe landelijke en regionale acties aan om de mondgezondheid, met name bij kwetsbare mensen, te bevorderen.”   

Kamerbrief over vraagstukken mondgezondheid en acties 
In november 2022 heeft minister Ernst Kuipers een kamerbrief geschreven over mondgezondheid; over vraagstukken die spelen voor kwetsbare groepen (jeugd, mensen in armoede en ouderen) en de acties die worden ingezet om deze vraagstukken aan te pakken. Bijlage bij de brief was het actieplan "Op weg naar een mondgezonde generatie". De kamer heeft de voorstellen geaccordeerd. De plannen worden nu verder landelijk en regionaal uitgewerkt. Onder meer heeft de gemeente Groningen een motie aangenomen. Zodra er meer interessants voor eerstelijns zorgverleners over te melden valt, plaatsen we hier weer nieuws over op zorgadviesgroningen.nl en/of linkedinpagina.  

Bezoek aan mondzorgverlener neemt af, terwijl bezoek aan andere zorgverleners toeneemt 
De minister van VWS verwees in de brief onder meer naar het onderzoek van Nivel naar mondzorg voor kwetsbare ouderen thuis, om het belang te benadrukken dat zorgverleners in de eerste lijn samenwerken en actie ondernemen als de mondverzorging ondermaats is. Bijvoorbeeld bij kwetsbare ouderen thuis is gesignaleerd dat in de laatste fase thuis de mondgezondheid achteruitgaat. Zij blijken niet altijd in staat om consequent voor een goede mondgezondheid te zorgen en dit wordt nog onvoldoende gesignaleerd door informele en formele zorgverleners. Een onderzoek bij 3 huisartsenpraktijken in Winschoten dat recent is gepubliceerd op ntvt.nl laat ook zien dat naarmate de leeftijd stijgt, het bezoek aan de mondzorgverlener afneemt, terwijl het bezoek aan andere zorgverleners toeneemt. Op wordhuisartsingroningen.nl kun je in het artikel 'Griepprik goed moment voor onderzoek onder kwetsbare ouderen' meer lezen over de resultaten van dit onderzoek.  

Neem de mond mee in je werkzaamheden
Astrid: “Ik wil graag een oproep doen aan alle zorgverleners: neem de mond mee in je werkzaamheden. Kijk verder dan je eigen professie. Vraag je kwetsbare patiënten naar hun mondzorg, hoe vaak ze poetsen en een mondzorgverlener bezoeken. Misschien hebben ze bijvoorbeeld vanwege een beperking hulp nodig bij het poetsen en/of hulp nodig om de aanbevolen minimaal 1x per jaar naar de mondzorgverlener te gaan. Onder andere allesoverhetgebit.nl, demondnietvergeten.nl en het filmpje ‘de mond: de spiegel van de gezondheid’ geven goede voorlichting. Ook als mensen een kunstgebit dragen blijft (preventief) bezoek aan een mondzorgverlener nodig.” 

In de verbinding van zorgprofessionals veel winst te behalen 
Stella vult aan “Het helpt als er meer contact en afstemming is tussen mondzorgverleners en andere zorgverleners in de eerste lijn, bijvoorbeeld huisartsen. In de ring van professionals rondom kwetsbare patiënten blijkt de mondzorgprofessional te vaak niet aanwezig. Zou mooi zijn als in geriatrische netwerken hier meer aandacht voor komt. Er valt in de verbinding veel winst te behalen. Wanneer zorgprofessionals mondproblemen en mondgezondheidsrisico’s herkennen en elkaar hierover informeren, zal de mondzorg sneller en beter afgestemd kunnen worden op de behoeften van kwetsbare ouderen. Andersom kunnen mondzorgverleners een signaalfunctie hebben richting eerstelijnszorgverleners voor onderliggende problematiek bij mondproblemen. Denk bijvoorbeeld aan de gevolgen van een droge mond bij polyfarmacie”.  

Aandacht mondgezondheid in Groninger geriatrische netwerken 
Wil je als POH-O, huisarts of andere (zorg)professional die betrokken is bij ouderen en andere kwetsbare patiëntengroepen meer aandacht voor de mondgezondheid in je netwerk? Neem dan contact op met de adviseurs van Zorgdadvies Groningen (Evelien en Paulien). We kunnen je onder meer helpen in contact te komen met geriatrische netwerken bij jou in de buurt of je helpen er een op te zetten. En ook om het contact met professionals in mondzorg aan te halen. Kijk voor tips en overige informatie op onze website.  

In de loop van 2023 nieuwe onderzoeksresultaten verwacht 
Stella: “Het is ook van belang dat er meer onderzoek wordt gedaan naar hoe we beter kunnen samenwerken om de mondgezondheid samen te bevorderen. In de loop van het jaar verwachten we resultaten van onderzoek, o.a. focusgroepinterviews, dat volgt uit het project ORANGE-FORCE. Het project richt zich op de groep ouderen met een risico op kwetsbaarheid, systemische, chronische en mondziekten. Indien vroegtijdig herkend, kunnen gezondheidscomplicaties worden uitgesteld en (kosten) zelfs vermeden terwijl de kwaliteit van leven wordt verhoogd.”   

Samenwerken aan een (mond)gezonder Groningen 
In het meerjarige programma ORANGEHealth geven de zeven Nederlandse onderwijsinstellingen voor mondzorg en tandheelkunde samen vorm aan de toekomst van (mond)zorg en (mond)gezondheid. Door samen op te trekken kunnen we de mondgezondheid en algemene gezondheid van toekomstige generaties te verbeteren. Samenwerking binnen de mondzorg en met ketenpartners is hierbij cruciaal. Gemeenten en zorgverzekeraars spelen ook een belangrijke rol. Voorbeelden van succesvolle initiatieven zijn ‘Eten met lange tanden’ (problemen op het raakvlak van mondgezondheid en voeding sneller signaleren) en ‘De Mond Niet Vergeten!’ (mondgezondheid van kwetsbare ouderen te verbeteren).